U of jij?

Deze situatie komt jullie vast wel bekend voor:
‘Wilt u een kopje koffie?’
‘Zeg maar je hoor!’
Vervolgens ga je automatisch door op de u-stand.

Ik weet niet wat het is. Het lukt me eigenlijk nooit zo goed. Ik zeg misschien een paar keer ‘je’, maar dan verval ik weer in het u-gebruik. Ben ik wat dat betreft te goed opgevoed (beleefd zijn tegen mensen die ouder zijn dan jij)? Of ben ik gewoon heel irritant? Want, dat is het punt: vaak willen mensen helemaal niet dat je ‘u’ tegen ze zegt. Dan voelen ze zich namelijk oud.

Zelf ben ik nog niet in dat stadium aanbeland. Ik zie eruit als en ben natuurlijk nog maar een meisje. Als mensen dan ‘u’ tegen me zeggen, denk ik: ‘Jij bent gek!’
Vooral omdat ik eruit zie als een twaalfjarige (grapje, tienjarige).

Dus ik ben radeloos. Wat moet ik nou zeggen? Sommige mensen zijn beledigd als je ‘je’ zegt, andere vinden het héél irritant als je ‘u’ zegt.

Ik zeg wel helemaal niets meer.

(Of ik ga over op kleuterstand: ‘Wil Annemieke een kopje koffie?’)

Hoe doen jullie dat? (of moet ik ‘u’ zeggen?)

Tags:

56 Responses to “U of jij?”

  1. Hangt totaal af van de situatie.

  2. Leuk. Ik was vanmiddag te gast op een middelbare school in Grootebroek en kreeg daar een luch voorgeschoteld die was bereid door de leerlingen zelf. Chibatto Carpaccio, en het smaakte ontzettend goed!
    Ik was daar als student. Leraar in opleiding. En van mij werd verwacht een rol als docent aan te nemen.
    Die leerlingen waren heel beleefd: “Wat had u besteld?”, “Wilt u iets te drinken?”.
    Ik had de neiging te zeggen “zeg maar je hoor”, zeker omdat het toch een ietwat ‘informele setting’ was, (Restaurant ipv klaslokaal) maar zei het niet.
    Ik moet toch een beetje respect afdwingen en ‘afstand houden’.

    Dus hoewel het niet geheel ‘vertrouwd’ voelde met ‘u’ aangesproken te worden liet ik het toch gebeuren omdat dat dat van mij, in mijn ‘rol’ als docent, ook een beetje wordt verwácht!

    • Ja, in die situatie snap ik het. Als jij zegt: ‘Zeg maar je hoor.’, dan wordt het te amicaal, omdat het leeftijdsverschil ook niet zo groot is en dat moet je als docent niet hebben (een beetje amicaal mag natuurlijk wel, maar niet als vrienden ofzo)

  3. Hey Laura,

    Ik ken dit probleem vooral uit werk ervaring,
    Dus ik ga hier even uitleggen hoe het voor mij werkt, en wie weet heb je er wat aan.

    Mij is ooit eens uitgelegd hoe het eigenlijk vooral een respect punt is, en ja dit klopt inderdaad wel. het draait allemaal om respect.

    Ik begin meestal gewoon met U als ik iemand niet ken, en ik het idee heb dat het wel handig is om U en Uw te gebruiken, als de meneer of mevrouw in kwestie dan zegt “zeg maar je hoor” ( of elke variant natuurlijk) dan hanteer ik de vuistregel dat je ook best je kan zeggen, met respect.

    Je hoeft namelijk niet per definitie respectloos te zijn,
    dus waarom zou je moeilijk doen?

    Het is ook niet zo dat mensen zich er direct aan ergeren als je er dan afentoe een U tussendoor gooit, zeker niet als je dan zegt dat je het wat moeilijk vind om die omschakeling te maken.

    Al met al komt het er dus eigenlijk weer op neer, zoals altijd…. dat eerlijkheid de oplossing is, voor vrijwel alles.

    Ik hoop dat U hier iets aan heeft ( Sorry, kon het niet laten)
    en anders heb ik tenminste me toetsenbord even op gewarmd! :-P

    Grtz,
    Xantios

    • Ja, ik snap wat je bedoelt, maar omdat het er zo ingebakken zit om ‘u’ te zeggen, vind ik het lastig om ‘je’ te zeggen!

  4. Naar een Engelstalig land emigreren. Probleem opgelost!

  5. Ik vind het ook zo vreemd dat je op de middelbare school leraren aanspreekt met meneer en mevrouw en u en op de hbo waar ik nu zit mag je alle docenten juist met de voornaam aanspreken en met je. Levert altijd zo’n situaties op: ‘Meneer.. euh… Mark.. ik had een vraagje’.

    • Ja, zit wat in. Ik noem mijn docenten op het HBO ook gewoon nog meneer en u hoor.
      Maar het is vanuit het idee dat leerlingen in het middelbaar onderwijs een ‘rolmodel’ nodig hebben, en er een duidelijk verschil in hiërarchie is: leerling en docent.

      Op het HBO is het voornamelijk een situatie van iemand die een cursus geeft en iemand die iets wil leren. Je hebt niet echt meer een ‘rolmodel’ nodig, maar je docent is op het HBO meer van het gelijke niveau dan jij. Jij bent *beroep* ‘in wording’.
      Als je dan in je laatste jaar redelijk op het zelfde niveau zit als je docent (omdat je immers afstudeerbekwaam bent) is het raar om dan het verschil in status nog te benadrukken door u te zeggen.
      Om dan te zeggen “alleen als je in je afstudeerfase zit mag je elkaar tutoyeren” werkt ook raar en zeker verwarrend.

      • Ja, dat is bij ons ook zo op de universiteit, dat we ‘je’ mogen zeggen en de voornaam. Maar ik kan daar niet aan wennen en ik doe dat ook niet. Ik bedoel: het blijven docenten die hoger staan dan ik.

        • Amai! Dat is bij ons helemaal niet zo :o Onze proffen worden altijd met ‘u’ aangesproken en in e-mails met ‘geachte’.
          ‘k Voelde me laatst echt ’n ei dat ik per ongeluk ‘Hoe bedoel je?’ had gezegd tegen de prof…

  6. Haha heel herkenbaar. Vooral nu ik net met een neiuwe baan ben begonnen. Soms wel met U maar ben meer van je Je’tjes

  7. Mensen die ‘zeg maar -jij-‘ zeggen… Ik ga dan altijd expres overal jij’s in proppen.

  8. Ik zit daar ook vaak mee in dubio.
    Ook al zeggen ze dat ik ‘je’ mag zeggen, vaak dan komt er toch nog een onverhoopte ‘u’ uit. Can’t help it! Dus dan lachen we het maar een beetje onwennig weg.

  9. Ben opgevoed met ‘u’ en dat zit er standaard in. Uit beleefdheid & respect. Als de ander aangeeft met ‘je’ te willen worden benaderd, probeer ik dat. Lukt niet altijd. U zit er behoorlijk ingebakken.

  10. Lekker u vijven zeggen totdat je goed voor je voelt. De meeste ouders zijn, net als ik, blij wanneer hun kind de beleefdheidsvorm hanteerde dus moeten we als oudere niet miepen wanneer we met u aangesproken worden door iemand die duidelijk jonger is…

  11. Ik begin, zeker bij klanten en dergelijke, altijd met u. Pas als ze zeggen dat ‘je’ mag, ga ik over op je. Maar ik vergeet het ook nog wel eens en dan blijf ik u zeggen.

  12. Ik zeg eigenlijk altijd u (met kleine letter —>hoofdletter geeft Godheid aan), ook op school. Ik vond het alleen lastig toen ik docenten had die twee of vier jaar ouder waren dan ik, dat zit veel te dicht bij. Toen het ik het maar een beetje vermeden, ik weet niet meer hoe o.o

  13. Als ik kijk naar de jeugt van tegenwoordig dan vind ik dat daar de normen en waarden enorm missen. Het is dus logisch dat docenten niet gaan tolereren dat er je en jij gezegd gaat worden.
    Ook ik ben opgevoed door mijn ouders met het u zeggen tegen oudere mensen. Zoiets vind ik heel normaal. Ik kan er ook niet met mijn pet bij dat kinderen hun ouders tegenwoordig gewoon bij de voornaam noemen.

    • Hmm ja, dat is weer een andere discussie (die ik ook wel een keer op mijn blog zou willen zetten).
      Ik spreek mijn ouders niet bij de voornaam aan (tenzij ik in een winkel ben en ze niet reageren op ‘mam’ of ‘pap’), maar wel met ‘je’. Ik weet niet of jij vindt dat je ook je ouders met ‘u’ moet aanspreken, maar ik vind van niet, omdat het de afstand vergroot en die moet je juist bij je ouders niet hebben. Maar ik ben natuurlijk wel van een andere generatie.

  14. Je kan ook gewoon niks zeggen? Haha

  15. Ik ontwijk het altijd. Behalve bij leraren, daar zeg ik altijd ‘u’.

  16. Tja. Ik doe altijd maar een gokje afhankelijk van persoon en situatie. Ik krijg er nooit wat over te horen dus blijkbaar doe ik het vrij goed? Maar Engels is inderdaad een uitkomst op dit gebied. Zelf wil ik overigens absoluut niet met u aangesproken worden, niet omdat ik me dan oud voel maar gewoon omdat ik maar gewoon ik ben en niet inzie waarom dat zo belangrijk is dat er u gezegd moet worden. Doe dat maar tegen de koningin :P

  17. ligt een beetje aan de situatie…patiënten blijf ik stug u noemen, ook al zeggen ze: zeg maar je ;) maar tja beter een keer t eveel beleeft zijn dan een keer te weinig toch? (dus liever de hele tijd u blijven zeggen dan 1 keer per ongeluk je)

    mij is in college trouwens altijd wijs gemaakt dat Rotterdammers het helemaal niet erg vinden met Je aangesproken te worden. Daar schijnt niemand U te zeggen…(dus stiekem heb ik het een beetje afgeleerd)

  18. Bij twijfel in contacten met oudere mensen zeg ik altijd ‘u’. Respectloos kunnen ze het dan al niet vinden. Dat ze zich eventueel ouder vinden, is een ander probleem, maar dat gebeurt niet zo snel, geloof ik.
    Docenten moeten wij sowieso met ‘u’ aanspreken, daar wordt nogal op gehamerd bij ons.
    De assistenten daarentegen mogen we bij de voornaam aanspreken en toch voelt dat raar, omdat hun functie hoger is dan de mijne.
    Mijn ouders zal ik altijd tutoyeren, ik heb niet anders geleerd. In gezinsverband mag er, zoals je zelf zegt, inderdaad geen al te grote afstand zijn. Toch merk ik dat dat vroeger omgekeerd was. In strips van de vorige generatie lees je bijvoorbeeld constant ‘En vader, hoe maakt u het?’ ;)

  19. Als men zegt dat ik mag tutoyeren, dan probeer/doe ik dat meestal ook wel. En anders weet ik dan tenminste dat het niet erg is als ik er per ongeluk een informele je in gooi. Maar soms voelt dat inderdaad nog ‘fout’ op een of andere manier. Soms ligt het ook wel aan leeftijd en functie, zeker als iemand qua leeftijd in mijn buurt zit (of zich gewoon heel jong gedraagt ;)) maar in functie hoger zit, dan vind ik het lastig… Of als ik iemand via de mail moet aanschrijven. Maar dan vind ik u wel altijd de veilige manier, dat staat ook gewoon netter, vind ik.

  20. Ik begin altijd met u. Soms zeggen ze zelf dat ik je moet zeggen, en dan probeer ik dat wel. Maar soms, bij mensen boven de vijftig enzo, vergeet ik dat de hele tijd. Tja, dat hoort ook een beetje bij ouder worden toch?

  21. Ik zeg tegen mensen die ik net ken altijd u. Totdat mensen aangeven dat ik ‘je’ mag zeggen. Zo heb ik dat ook vaak met ouders op m’n werk. Dan hoor je: Zeg je nou u? Je mag gewoon je zeggen hoor. Maar vaak vergeet ik het dan weer en zeg ik na een tijdje weer u. Zo ben ik nou eenmaal opgevoed.

  22. Hier in NL is de machtsafstand zo laag dat je eigenlijk vrijwel iedereen kunt tutoyeren. Al bestaan er natuurlijk nog wel een soort van machtrelaties tussen bijvoorbeeld studenten en docenten, al moet ik toegeven dat mijn opleiding zo klein is dat ik docenten ook gewoon kan tutoyeren want ja… je leert ze wel goed kennen in die paar jaar. Ik tutoyeer dan ook meestal :P

  23. Doe maar u graag.
    Ik vertelde ooit aan twee vrouwen van middelbare leeftijd dat ik er aan had moeten wennen dat ze me vanaf een bepaald moment bij de AH plotsteling met “u” aanspraken. En toen begonnen deze beleefde dames te schaterlachen. Kwamen niet meer bij! Hoe kon iemand nou ooit “u” zeggen tegen die Robin.

  24. Ik zeg trouwens stug u tegen mensen die ik niet ken. Anders leer ik het af en dan gaat het fout. Ze nemen er maar genoegen mee. ;)

  25. Ik ben denk ik slecht opgevoed, ik zeg tegen bijna niemand u.

  26. Als ik iemand niet ken zeg ik vaak u, tenzij die iemand jonger is dan ik ben. Zo snel mogelijk ga ik over op je. Een collega van me zegt tegen een aantal collega´s u, terwijl we dat ik ons bedrijf helemaal niet gewend zijn. Dat wordt wel irritant gevonden.
    Ik heb weleens aan de telefoon gehad dat ik opeens op je overging en dat die iemand mij stug u bleef noemen. Tja, dan schakel ik weer terug naar u.
    Lastig hoor.

  27. Er komen nu toch wel boze gevoelens naar boven tegen degene die deze regel ooit verzonnen heeft.
    Het zou iniedergeval een hoop moeilijke situaties minder gebracht hebben als deze regel nooit was bedacht.
    In het engels kan het woordje you gewoon jij of u betekenen, hoef je er ook niet over na te denken, maar nee, de Nederlanders moeten weer moeilijk doen *zucht*

  28. Ja ja, herkenbaar. Ik probeer het soms krampachtig te vermijden en bij twijfel blijf ik dus stug u gebruiken. Ik vind het soms juist irritant dat ik meteen in een joviale je-vorm aangesproken wordt. Bijvoorbeeld bij telefonische enquêtes en ander telefonisch lastig-val-gedoe. Denken ze aan mijn stem te kunnen herkennen dat ik een jong iemand ben? Ik vind u dan toch echt de fatsoensnorm… (of word/ben ik nu oud?)

    • Ik zeg niks… :P Nee, ik ben het met je eens hoor. Maar ik dacht dat dat ook gewoon bij het protocol hoort van die callcenters (ik heb namelijk bij zo’n telefonische enquete dinges gewerkt en daar moesten we altijd ‘u’ zeggen), dus ik vind het wel raar dat ze dan ‘je’ zeggen.

  29. Ik zeg altijd u in het begin en ga automatisch na een paar zinnen over op ‘je’. Gewoon, omdat ik blijkbaar zo onopgevoed ben en het kan tot nu toe weinig mensen schelen geloof ik ;)

  30. Meestal houd ik het bij u, maar als ik mensen al lange tijd goed ken, ga ik ze eigenlijk automatisch je noemen, en meestal vinden ze dat niet erg. Maar het komt ook wel voor dat ik gewoon u blijf zeggen tot ze me toestemming geven om te tutoyeren, haha. Dan schakel ik eigenlijk wel vrij makkelijk om.

  31. Ik zeg altijd u haha. Maar als iemand zegt je mag ‘je’ zeggen dan doe ik dat meestal ook. Al val ik toch wel een paar keer terug op u.

  32. Herkenbaar. Ik zeg altijd u, en ik zeg 5 minuten ‘je’ nadat iemand me dat gevraagd heeft, maar daarna val ik ook altijd automatisch weer terug….

  33. Ik zeg ook altijd u. Maar de meeste mensen zeggen dan inderdaad ‘zeg maar je’. Dan probeer ik het altijd wel en na een tijdje lukt het ook wel :) Maar toch blijft het gek voelen…

  34. Ik schakel juist heel makkelijk over naar ‘je’ en moet me er bewust toe zetten om ‘u’ te zeggen. Ik hou er niet zo van, het schept zo’n afstand en daar ben ik niet zo van.
    Gelukkig zijn de meeste Brabanders het met me eens dat u niet lekker bekt. ;)

    Trouwens, wanneer mensen u en mevrouw tegen me zeggen dan heb ik vaak niet eens door dat ze het tegen mij hebben. xD

  35. Hangt er vanaf wie je voor je hebt denk ik. U is relatief veilig, de meeste mensen zullen het wel aangeven als ze zich daar niet prettig bij voelen denk ik. Wel herkenbaar stukje :)

  36. Ik ben brutaal en zeg het liefst ´je´. Maar… Omdat sommige mensen daar in het verleden over gevallen zijn, zeg ik nu altijd ´u´. Als diegene zegt dat ik ´je´ mag zeggen, ben ik zo omgeschakeld. ´U´ voelt op een of andere manier zo onnatuurlijk voor me.

  37. Tegen mensen die wat ouder zijn dan ik zeg ik altijd ‘u’, maar tegen mensen die dezelfde leeftijd hebben als ik zeg ik gewoon ‘je’. Soms zeg ik ook nog wel eens per ongeluk ‘je’ tegen oudere mensen maar gelukkig vinden ze het vaak niet zo erg ;)

  38. “u” gebruik ik eigenlijk zelden. Enfin, wij Vlamingen gebruiken “u” natuurlijk te pas en te onpas, maar het echt beleefde “u” (volg je nog?!) dat gebeurt enkel als ik het tegen een klant heb, ofzo, dus echt extreem professionele situaties. Heb nogal de onhebbelijke gewoonte om te snel familiair te worden.

  39. Als ik zie dat ze jong zijn zeg ik je en als ik ze er ouder uit vind zien zeg ik u. En als ik mensen maar heel kort even zie zeg ik u (bijvoorbeeld als ik achter de receptie zit)

  40. Sinds ik hier maanden terug een blog overschreef is er weinig veranderd.. Ik kan me ook nog steeds niet aanpassen aan mensen die geen u willen horen.. en dat is dan dus ook wat ik zeg..

  41. ik begin ook altijd met u en ga pas over als diegene het aangeeft. wat ik wel heel raar vind is als je je ouders/grootouders met u aanspreekt. dat vind ik zo formeel, iets uit een virginia andrews boek ofzo

  42. Ik blijf u zeggen tot iemand zegt ‘Zeg maar gewoon jij en je hoor’. Behalve bij mijn oma, daar zeg ik altijd ‘u’ tegen.

  43. Oh ja, verschrikkelijk! Dat jij en u zeggen, het is soms zo verwarrend! Op gekke momenten denk ik “Ah, deze persoon zou niet willen dat ik u zeg”, maar als ik eenmaal ‘je’ zeg wordt ik raar aan gekeken.

  44. In Zweden zeggen ze altijd du (jij) tegen iedereen, zelfs leraren en ouderen. Dat vond ik eerst moeilijk, maar nu gaat het goed. Gaat moeilijk worden om weer u te zeggen in Nederland :)
    Liefs, Swaen

  45. Meestal zeg ik tegen volwassenen u… Als ze zeggen van je mag je zeggen hoor en je zegt vervolgens u is het in mijn ogen niet onbeleefd of iets dergelijks.
    Vaak als jongere volwassenen (laten we 30 zeggen) zeggen dat ik je mag zeggen dan pik ik het wel op maar anders is het pech voor die mensen. En ja daar ben ik erg simpel in. Het is niet alsof je ze uitscheld door u te zeggen…

  46. Trackbacks

Leave a Reply to Annemijn